Nói đến sản phẩm đông trùng hạ thảo người nào cũng biết đấy là dòng thảo dược cực kỳ tốt cho sức khỏe và giá cả thì vô cùng đắt đỏ, sản phẩm đến từ tự nhiên của vùng đất Ne-pan hoặc Tây Tạng có thể  trị giá lên đến hàng tỷ đồng cho một ki-lo-gam. Hiện tại có hai loại đông trùng hạ thảo đó là đông trùng hạ thảo tự nhiên và đông trùng hạ thảo nhân tạo.Trước khi nhận định sự khác nhau giữa các dòng hãy cùng Đồng Thảo Nam đánh giá điều kiện sinh trưởng của hai loại dược liệu này nhé!

Đông trùng hạ thảo tự nhiên

Đông trùng hạ thảo tự nhiên xuất hiện trên các dãy núi với độ cao từ 3000m – 5000m so với mực nước biển. Theo các nhà nghiên cứu, có khoảng 300 dòng đông trùng hạ thảo khác nhau đã được phát hiện. Nhưng sở hữu thành phần dưỡng chất cực tốt cho sức khỏe con người thì chỉ có 2 dòng nấm Cordyceps sinensis hay Cordyceps militaris. Giai đoạn hình thành và lớn mạnh mất từ 3 – 5 tháng, bằng việc ký sinh và hút hết dưỡng chất của ấu trùng sâu non đang tránh mùa đông giá lạnh dưới lòng đất. Sau đấy biến sâu non thành phần rễ của mình và tới mùa hè nấm mới trồi lên khỏi mặt đất với dáng hình của ngọn cỏ.

Đông trùng hạ thảo nhân tạo

Để thay thế cho đông trùng hạ thảo tự nhiên vừa hiếm vừa đắt đỏ, những nhà kỹ thuật đã nghiên cứu và đưa ra mô hình nuôi cấy nhân tạo trong phòng lạnh với môi trường nuôi cấy gồm nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm,....gần giống với môi trường tự nhiên nhất. Nhằm tăng lượng nấm cung cấp ra thị trường và giúp giảm giá thành, để phù hợp với thu nhập của đại đa số người dùng. Sản phẩm đông trùng hạ thảo nhân tạo được cấy trên một số vật chủ như nhộng, tằm, ve sầu, bọ xít và cơ chất gạo lứt. Quá trình cấy bào tử nấm Cordyceps militaris vào vật chủ diễn ra hoàn toàn trong môi trường vô trùng. Các vật chủ được xếp vào bình  thủy tinh, sau đó hấp tiệt trùng ở nhiệt độ 121 độ C trước khi cấy giống. Còn nuôi cấy nhân tạo trên cơ chất gạo lứt thì phải được kết hợp cùng dịch chiết giá đỗ, khoai tây, nhộng tằm xay, khoáng vi lượng,... hấp ở nhiệt độ 121 độ C và cấy nấm trong điều kiện hoàn toàn vô trùng. Sau đó để nấm tăng trưởng thì điều kiện nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm, môi trường vệ sinh… trong khu phòng lạnh phải luôn đảm bảo.  Như vậy sản phẩm sau thu hoạch mới có hàm lượng dược chất gần đạt nhất so với các loại đông trùng hạ thảo tự nhiên trên các cao nguyên.

Quy trình nuôi cấy đông trùng nhân tạo tại phòng lạnh

Người ta làm chết vật chủ là nhộng tằm hoặc sâu bướm ở nhiệt độ rất lạnh sau đó xử lý khử khuẩn để trở thành giá thể dùng cấy bào tử nấm vào.

Vì nhộng tằm hoặc sâu bướm đã bị làm chết trước đó, nên không còn sự cộng sinh, không có sự tương tác và phản ứng sinh học tự nhiên khi hai loài “ăn” lẫn nhau, nên quá trình nuôi cấy nhân tạo thường phải áp dụng khoa học kĩ thuật tiến bộ và đúng quy trình nuôi cấy để nâng cao thành phần hoạt chất quý báu trong đông trùng hạ thảo theo chuẩn đông trùng hạ thảo tự nhiên.

Cách phân biệt đông trùng tự nhiên và nhân tạo bạn nên biết

Hình dáng, màu sắc, kích thước

Đối với đông trùng hạ thảo tự nhiên, phần rễ thường mang hình dáng thân sâu dài, nhỏ. Phần sợi được mọc dài ra ở một đầu của vật chủ, đầu kia là rễ cắm xuống đất. Sợi có màu nâu đen bởi do môi trường sinh trưởng khắc nghiệt. 

Đông trùng nhân tạo mang màu hơi vàng sẫm hoặc vàng cam, hình dạng vật chủ là ấu trùng sâu, nhộng, tằm non, bọ xít,.. Trùng thảo nuôi cấy sở hữu đầu sợi nấm dạng chùy,  sợi to, mập và đẹp mắt hơn, sợi được mọc ra ở bất cứ nơi nào trên vật chủ khi chỗ đó được cấy bào tử nấm vào. 

Mùi, vị và thành phần dinh dưỡng

Dù là dạng nấm phát triển ở trong môi trường khác nhau nhưng đều là thảo dược giàu chất dinh dưỡng và chứa đa dạng dược tính quý, rất tốt cho sức khỏe và tốt trong hỗ trợ điều trị bệnh. Cả hai dạng cùng chứa các axit amin, vitamin B1, B2, B12, E và K, protein,  hoạt tính sinh học (HEAA, steroid, adenosine, axit cordycepic,…), các nguyên tố vi lượng (K, Na, Se,…).  Còn có chất militaric có tác dụng chống ung thư, Adenosin với tác dụng điều trị các bệnh tim mạch, huyết áp cùng nhiều công dụng khác.

Nội dung bài viết Đông Thảo Nam chia sẻ thông tin về sự khác nhau cũng như cách phân biệt đông trùng hạ thảo tự nhiên và đông trùng hạ thảo nhân tạo. Hy vọng thông tin này có thể sẽ hữu ích với bạn đọc.